Starbucks สตาร์บัคส์ – สำหรับผมการดื่มกาแฟคือศิลปะ ที่ผมจั่วหัวไว้อย่างนี้เพราะถ้าเราหา ประวัติ วิธีผลิต การชงกาแฟ ร้านกาแฟ หรือกิจกรรมในร้านกาแฟ อย่าง สภากาแฟ ดนตรีในร้านกาแฟ คุยธุรกิจในร้านกาแฟ Third Place จะพบว่ามีมากมาย แต่สิ่งที่ทำให้กาแฟสำหรับแต่ละคนไม่เหมือนกัน มันคือ “ศิลปะในการดื่มกาแฟ” ครับ

กาแฟธรรมดา ในบรรยากาศไม่ธรรมดา

โกวเล้ง กล่าวว่า “ข้าพเจ้ามิได้นิยมชมชอบในรสชาติของสุรา แต่ข้าพเจ้า ชอบบรรยากาศของการร่ำสุรา” สำหรับผมแล้ว “กาแฟ คือ ศาสตร์ แต่การดื่มกาแฟคือศิลปะ”…… @plajazz

ผมเริ่มดื่มกาแฟมาตั้งแต่เด็กๆ แอบขโมยคุณพ่อกินตอน 4-5 ขวบ ขอกับญาติที่ทำงานออฟฟิศ เพราะที่บ้านเป็นคนจีน นิยมดื่มชามากกว่า แต่มาชอบจริงๆ จังๆ ช่วงที่เรียนจบวิศวะ จุฬาฯ ใหม่ๆ เนื่องจากว่าช่วงนั้นเรียนโท ต้องไปสอนพิเศษแถวๆ สีลมด้วย ทุกครั้งที่เดินผ่านซอยคอนแวนต์ จะได้กลิ่นหอมฉุยติดจมูก ต่อมาจึงทราบว่า มันคือ ร้านกาแฟ “สตาร์บัคส์” สาขาซอยคอนแวนต์นั่นเอง พอดูราคา ด้วยเงินค่าสอนพิเศษในตอนนั้น ผมตัดใจไม่เดินเข้าไปอยู่หลายครั้ง จนวันนั้น ที่เงินค่าสอนออก ผมก็ลองเข้าไปดู ก็พบสิ่งที่ไม่เคยพบในร้านกาแฟทั่วๆ ไป

หลังจากอ่านเมนูอย่างเก้ๆ กังๆ พนักงานก็ถามและคอยให้คำแนะนำเป็นอย่างดี แบบว่าไม่ได้สอนเหมือนว่า “เราโง่” แต่บอกวัฒนธรรมกาแฟของร้านเลยทีเดียว ความรู้สึกที่เป็นกันเอง และสามารถนั่งนานเท่าไรก็ได้ ทำให้ผมกลายเป็นลูกค้าประจำในเวลาไม่นาน ผมมีแก้วส่วนตัวซึ่งจะลดราคากาแฟ ได้อีก 10 บาทในโครงการเพื่อสิ่งแวดล้อม พร้อมความรู้สึกเหมือนมีบ้านเพิ่มอีกหลังหนึ่ง ซึ่งผมทราบภายหลังว่า เขาเรียกว่า Third Place คือ สถานที่ที่เราใช้ชีวิตเป็นประจำนอกจาก บ้าน (First) และ ที่ทำงาน (Second)

ผมใช้เวลาส่วนใหญ่ในร้านเพื่ออ่านหนังสือเตรียมสอบ ทุกครั้งก็จะถึงเวลาปิดร้าน แต่ทางร้านก็ไม่ได้ไล่แบบร้านฟาสต์ฟู๊ดที่เราชอบไปนั่งๆ กัน ผมสนิทกับพนักงานร้านที่เรียกว่า Barista หลายคน จนถึงวันนี้สิบกว่าปี บางคนยังทำงานอยู่ที่ร้านเลย อย่างคุณเชอร์รี่ที่สาขาคอนแวนต์ ต่อมาเธอก็ย้ายไปเป็นผู้จัดการที่สาขา Empire state ผมยังไปเยี่ยมเยียนร้านสตาร์บัคส์อีกหลายๆ สาขามาก ช่วงนั้น สาขาที่ชอบที่สุด คือ ทองหล่อ 1 ซึ่งอยู่เยื้องตรงข้ามกับโออิชิ หรือก่อนถึงร้านต้นเครื่อง เพราะบรรยากาศบ้านสวน ที่สวยงาม แม้ว่าไม่มีที่จอดรถ และอยู่กลางซอยก็ยังหาโอกาสไปนั่งบ่อยๆ

สตาร์บัคส์เองก็มีความเปลี่ยนแปลงอยู่เรื่อยๆ ขนมที่ใช้ เดิมมีโปรฯ ตอนปิดร้านลด 20% ตอนหลังก็ยกเลิกไป ยอมทิ้งดีกว่าขายลดเพื่อบอกว่าขนมเก่าเก็บ ใช้ขนมจากโรงแรม Marriot ฝั่งธนฯ ใช้ขนมแข็งๆ ทานกับกาแฟ (ลืมชื่อไปแล้ว) จากซอยสุขุมวิท 33 เครื่องชงกาแฟที่ใช้ก็มีการเปลี่ยนแปลง สาขาที่เพ่ิมขึ้น แต่สิ่งที่ผมชอบมาโดยตลอด คือ “บรรยากาศ” ในการดื่มกาแฟนั่นเอง

บรรยากาศ และความประทับใจในการดื่มกาแฟ

อันนี้สิ ตัวที่สำคัญนอกจากรสชาดของกาแฟ ร้านของสตาร์บัคส์​ นอกจาก คอนแวนต์​ และทองหล่อ 1 แล้วอีกร้านที่ผมชอบคือ ที่หลังสวนครับ ตอนแรกไปบ่อยมากๆ แต่ตอนหลังเจอแต่แก๊งค์ติวหนังสือ ทั้ง MBA ทั้งหมอ ก็เลยต้องหนีเหมือนกัน

Starbucks Langsuan สตาร์บัคส์ หลังสวน

สาขานี้ตอนเปิดผมไปทำวีรกรรมไว้เหมือนกัน คือ สั่ง Americano แล้วผมว่ารสมันกร่อยๆ แปร่งๆ เหม็นสาบๆ เลย Complain หนักๆ ไปที่ร้าน นอกจากจะเปลี่ยนให้ใหม่แล้ว ปรากฏว่า วันต่อมา เขาว่าเขาต้องเทน้ำกรองทิ้งทั้งหมด คาดว่าเป็นที่ไส้กรองที่เพิ่งใช้ใหม่ๆ คงมีกลิ่นติดมา แม้ว่า น้องๆ ที่ร้านชิมแล้วไม่รู้ แต่ถ้าลูกค้าแจ้ง และพบว่าแตกต่างจากปกติเพียงเล็กน้อยเขาก็ Clean ระบบใหม่หมดเลย เป็นความรู้สึกประทับใจมาก

อีกสองสามเรื่องที่ชอบ คือ ที่สาขาพัฒน์พงศ์ สมัยที่ผมเล่นดนตรีกลางคืน เลิกดึกมาก ตีสองหาร้านกาแฟนั่งชิวๆ ไม่ได้ ก็มีแต่สาขานี้แหละ ที่เอารถจอดที่โรงแรมมณเฑียร แล้วมาทานกาแฟ นัดกับเพื่อนสนิท อย่างขนุน วันนั้นเขาทำโทรศัพท์มือถือ Siemen S25 (นึกดูนานขนาดไหน) ผมกลับไปตอนตีสาม น้องๆ กำลังกวาดร้านก็เก็บไว้ให้ครับ อีกทีหนึ่งที่ทองหล่อ 1 ผมทำกระเป๋าตังก์ตกไว้เพราะนั่งแบบเหยียดยาว น้องที่ร้านยังอุตส่าห์โทรมาตาม ที่เขารู้เบอร์เพราะนัดกันว่าจะทำ Coffee Seminar

อีกสักอาทิตย์ก็ได้ทำ Coffee Seminar ตอนนั้นได้เจอคุณคุง (ปัจจุบัน ลาออกแล้ว) เป็นคนตัวเล็กๆ แต่คล่องมากๆ และฝรั่งอีกสองสามคน รู้สึกช่วงนั้น เป็นช่วงแรกๆ ที่เริ่มมีการทำ Coffee Seminar ทำให้เรารู้เรื่องราวกาแฟอีกมากมาย ไม่ใช่เพียงแต่ของสตาร์บัคส์ แต่ของที่อื่นๆ ด้วย เป็นข้อมูลที่ดีสำหรับผมในการลองชิมกาแฟที่อื่นๆ ต่อไป

ดนตรีในร้านกาแฟ

ช่วงที่ผมสอนพิเศษ เป็นช่วงเดียวกับที่ผมหันมาเล่นแจ๊ส แต่ก็ดูๆ พบว่าตอนนั้น ร้านที่เราพอจะเล่นได้ก็มี Saxophone Pub กับ Brown Sugar ที่อื่นๆ เขาก็เล่นกันโจ๊ะๆ แต่ว่า ในเดือนธันวาคม จำปีไม่ได้แล้ว ก็เจอฝรั่ง ซึ่งต่อมาก็รู้ว่า “เมพ” ทั้งนั้น เล่นอยู่ที่สตาร์บัคส์คอนแวนต์

ปีต่อมา ผมเลยเลียบๆ เคียงๆ ถามน้องที่ร้านและขอเบอร์ติดต่อกับทางสตาร์บัคส์ ไทยแลนด์ดู ปีแรกยังไม่ได้มั้ง แต่ปีถัดมา เราก็ได้เริ่มเล่นกันที่สาขาสยามสแควร์ ซึ่งเพิ่งเปิดตรงใกล้ๆ นิวไลท์ ในขณะนั้น

Starbucks Siam

ปีต่อๆ มาผมก็ได้เล่นอีกครับ และช่วยเสนอแนะบางอย่าง เช่น การเล่นสลับที่ไปเรื่อยๆ นั้นไม่ค่อยดีครับ เพราะลูกค้าจะประจำอยู่แต่ละสาขา เขาก็ต้องการดูวงเดิมมากกว่าเปลี่ยนวงไปเรื่อยๆ ก็มีการปรับกันไปครับ ทั้งสาขาที่คนเยอะ และสาขาที่คนน้อย ผมเล่นมาหมดแล้ว ทางสตาร์บัคส์ จะมีวง Jazz ช่วงเดือนธันวาคมครับ แต่ปีล่าสุด ผมไม่ได้เล่นแล้วครับ T_T เป็นน้องๆ จากมหาวิทยาลัยศิลปากร แทนครับ คิดว่าปีนี้ผมอาจเสนอวงจากทาง วิทยาลัยดนตรี ม.รังสิต บ้าง, CU Band บ้าง อะไรบ้างครับ

เพราะเท่าที่ผมศึกษามา ทางสตาร์บัคส์เองต้องการสร้างฐานลูกค้า และสร้างความสัมพันธ์กับคนในชุมชนครับ เราจะเห็นการต่อต้าน หรือ Anti สตาร์บัคส์ในหลายรูปแบบ เช่น เวบไซต์ http://www.ihatestarbucks.com/ ที่ให้คนเข้ามาบ่น ทั้งลูกค้า ทั้งบาริสต้าที่ต้องเจอกับลูกค้าเรื่องมาก รวมทั้งเสียงค่อนขอดจากร้านกาแฟเล็กๆ ที่ต้องสู้กับยักษ์ใหญ่อย่างสตาร์บัคส์ เป็นเรื่องน่าแปลกที่สตาร์บัคส์ขายแพงแต่ก็มีคนซื้อ ร้านเล็กๆ ขายถูกบางร้านกลับไม่มีคนซื้อ ซึ่งไม่ได้อยู่ที่เครื่องชง แต่อยู่ที่ “คน” และ “บรรยากาศ” ครับ เป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจ

ส่วนที่ผมว่าอยากเสนอวงนักเรียนเล่นบ้าง เพราะ วงเหล่านี้ เพื่อนๆ และชุมชนเขาก็อยู่แถวนี้เช่นกันครับน่าจะสร้างความสัมพันธ์กับชุมชนได้ อย่างที่ม.รังสิต ก็จะมีสาขาสวนสวยๆ อย่างฟิวเจอร์พาร์ค ที่มีผู้จัดการอย่าง คุณจ๋า ซึ่งผมเคยเจอที่สาขา RCA ก็ย้ายตามมาด้วย หรือทางในเมืองก็น่าสนใจดีครับ ส่วนลูกค้าเก่าๆ ที่ยังติดต่อกันอยู่ของผมก็จะอยู่โซน Emporium, Camp David, Terrace 42, ทองหล่อ, Siam Center ครับ (ยังจำคุณปู ที่สยามเซ็นเตอร์ได้)

Camp David สุขุมวิท 24

Have you met miss Jones

Event ของ Starbucks

ได้เคยคุยกับทางร้านบ่อยๆ รวมถึงอ่านเกี่ยวกับสตาร์บัคส์มากมาย อีเวนต์ส่วนใหญ่ จะไม่เน้นใหญ่ แต่เน้นที่การเข้าถึงชุมชน นอกจากนี้ยังมีโครงการช่วยเหลือชาวเขาที่ปลูกไร่กาแฟด้วย เช่นการสร้างสถานีอนามัย สร้างถังเก็บน้ำ รวมถึงงานอย่าง Bangkok Cleaning Day และการจัดรายการต่างๆ จะทำโดยสาขา แยกจากกัน ในแต่ละสาขาผู้จัดการมีสิทธิ์ที่จะจัดรายการที่น่าสนใจ เช่น สัมนากาแฟ เล่นเกมส์ หรือเข้าไปแจกกาแฟในงานต่างๆ ด้วย อย่างที่ผมเคยร่วม เป็นโครงการร่วมกับทาง ปิยรมณ์ สปอร์ตคลับ ที่แถวๆ ซอยอุดมสุข ก็งานแจ๊สที่จัดให้สมาชิกสปอร์ตคลับฟังกัน งานก็เรียบง่ายเป็นกันเองดีครับ ได้คุยเรื่องต่างๆ และพบปะกับนักดื่ม (กาแฟ) หลายท่าน

Starbucks ปิยรมณ์เพลส

นอกจากนี้ ทางสตาร์บัคส์ เองยังให้การสนับสนุนการจัดประกวดแจ๊สของทางม.ศิลปากรด้วย ตั้งแต่ปีแรกเลย เป็นเวทีที่เปิดโอกาสให้เยาวชนสนใจแจ๊ส และมีการประชาสัมพันธ์งานโดยใช้สถานที่ของทางสตาร์บัคส์ด้วย

เพลงพระราชนิพนธ์ ยามเย็น กิ่ง TheStar5 @ STARBUCKS

งาน Jazz Music Festival Starbucks coffee ทองหล่อ Top Market Place IN THE MOOD ROADSHOW THAILAND JAZZ COMPETITION #5

ผมคงต้องแบ่งไว้สัก 3 ตอนครับ คอยติดตามอ่านได้ครับ